Het Iraanse ministerie van Cultuur heeft bevestigd dat de Italiaanse journaliste Cecilia Sala (29) is gearresteerd tijdens een reportage in Teheran. Sala, die werkt voor de krant Il Foglio en het podcastbedrijf Chora Media, wordt beschuldigd van het overtreden van de wetten van de Islamitische Republiek. Ondanks een geldig journalistenvisum werd ze op 19 december vastgezet, slechts een dag voor haar geplande terugvlucht naar Rome.
Volgens berichten wordt Sala vastgehouden in de beruchte Evin-gevangenis, bekend om het opsluiten van politieke gevangenen. Ze zit in een isoleercel en heeft nog geen duidelijke verklaring gekregen over de reden van haar arrestatie. Zowel Italië als de Verenigde Staten hebben opgeroepen tot haar onmiddellijke vrijlating, maar de Iraanse autoriteiten hebben hier tot op heden niet op gereageerd.
Mogelijk verband met andere arrestaties
De arrestatie van Sala valt samen met de detentie van Mohammad Abedini-Najafabad, een Iraans-Zwitserse drone-expert die op 16 december in Italië werd gearresteerd op verzoek van de Verenigde Staten. Hij wordt beschuldigd van het illegaal exporteren van technologie voor militaire drones die door Iran worden gebruikt. Er zijn speculaties dat de arrestatie van Sala door Iran een poging kan zijn om druk uit te oefenen op Italië en mogelijk een gevangenenruil te forceren.
Reacties van Italië en internationale oproepen
De Italiaanse minister van Buitenlandse Zaken, Antonio Tajani, heeft verklaard dat de zaak “ingewikkeld” is, maar dat de regering alles in het werk stelt om Sala veilig naar huis te krijgen. Tajani benadrukte dat diplomatieke stappen met uiterste discretie worden genomen om het proces niet te verstoren. Daarnaast hebben ook de Verenigde Staten zich uitgesproken tegen de arrestatie van Sala en opgeroepen tot de vrijlating van alle onterecht gedetineerden in Iran.
In Italië heeft de arrestatie van Sala geleid tot protesten. In Turijn kwamen mensen vreedzaam bijeen tijdens een sit-in voor het prefectuurgebouw om haar vrijlating te eisen. Demonstranten hielden borden omhoog met boodschappen van solidariteit en verontwaardiging.
Persvrijheid en mensenrechten in Iran
De arrestatie van Sala onderstreept de toenemende beperkingen op persvrijheid in Iran. Mensenrechtenorganisaties, waaronder Reporters Without Borders, hebben Iran herhaaldelijk veroordeeld voor het intimideren en arresteren van journalisten. Het land staat op de 176e plaats van de 180 landen in de World Press Freedom Index, wat de moeilijke omstandigheden benadrukt waarin journalisten in Iran werken.
Naast de beperkte persvrijheid heeft Iran ook de internationale gemeenschap tegen zich in het harnas gejaagd met zijn strengere hijabwetgeving en harde optreden tegen demonstranten. In april 2024 nam de Belgische Senaat unaniem een resolutie aan waarin de ernstige mensenrechtenschendingen in Iran werden veroordeeld. Deze omvatten de dood van honderden demonstranten sinds 2022, toen massale protesten uitbraken na de dood van Mahsa Amini.
Een ervaren journalist in gevaar
Sala is een ervaren journaliste met een focus op conflictgebieden, zoals de oorlog in Oekraïne. Haar werk staat in het teken van het vertellen van verhalen uit moeilijke en vaak ontoegankelijke gebieden. Tijdens haar verblijf in Iran was ze bezig met het opnemen van podcastafleveringen en het afnemen van interviews. Haar detentie heeft niet alleen haar leven op het spel gezet, maar ook het recht op onafhankelijke verslaggeving onder druk gezet.
Een bredere implicatie
De zaak-Sala heeft een grotere dimensie, omdat het de spanningen tussen Iran en de internationale gemeenschap opnieuw heeft doen oplaaien. De arrestatie wordt gezien als een verdere poging van Iran om politieke druk uit te oefenen via detentie van buitenlandse journalisten. Mensenrechtenorganisaties en persvrijheidsorganisaties blijven aandringen op haar onmiddellijke vrijlating en betere bescherming voor journalisten wereldwijd.
